Bài 9:Cụm từ trong tiếng Trung 短语 – Phân loại và Cách sử dụng
1.Cụm từ là gì? (短语的定义)
Cụm từ ( 短语 (duǎnyǔ) hay còn gọi là ngữ đoạn, hay đoạn ngữ, là một tổ hợp từ có cấu trúc ngữ pháp chặt chẽ nhưng chưa thể tự đứng độc lập như một câu hoàn chỉnh. Trong tiếng Trung, cụm từ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành câu và giúp người học hiểu rõ hơn về ngữ pháp.
Ví dụ:
- 漂亮的衣服 (piàoliang de yīfu) → quần áo đẹp
- 看电影 (kàn diànyǐng) → xem phim
- 在学校 (zài xuéxiào) → ở trường
2. Phân loại cụm từ trong tiếng Trung (短语的分类)
Có nhiều cách phân loại cụm từ, nhưng phổ biến nhất là dựa trên cú pháp và chức năng.
2.1. Phân loại theo cú pháp (句法类短语)
Dựa vào mối quan hệ giữa các thành phần trong cụm từ, có thể chia thành 6 loại chính:
Loại cụm từ | Định nghĩa | Ví dụ |
---|---|---|
并列短语 (Cụm đẳng lập) | Hai hoặc nhiều từ có quan hệ bình đẳng, không có thành phần chính/phụ | 爸爸妈妈 (bàba māma) → bố mẹ |
偏正短语 (Cụm chủ-vị phụ thuộc) | Một từ làm trung tâm, từ kia bổ nghĩa cho nó | 非常聪明 (fēicháng cōngmíng) → rất thông minh |
动宾短语 (Cụm động-tân) | Động từ làm trung tâm, danh từ làm tân ngữ | 吃苹果 (chī píngguǒ) → ăn táo |
主谓短语 (Cụm chủ vị) | Danh từ (chủ ngữ) kết hợp với động từ/tính từ (vị ngữ) | 天气很好 (tiānqì hěn hǎo) → thời tiết rất tốt |
介宾短语 (Cụm giới tân) | Giới từ + danh từ/từ khác làm tân ngữ | 从中国来 (cóng zhōngguó lái) → đến từ Trung Quốc |
补充短语 (Cụm bổ ngữ) | Động từ/tính từ đứng trước, từ sau bổ sung ý nghĩa | 跑得快 (pǎo de kuài) → chạy nhanh |
Các loại cụm từ khác
Loại cụm từ | Định nghĩa | Ví dụ |
同位短语 (Cụm đồng vị) | Hai danh từ đồng nghĩa hoặc cùng chỉ một đối tượng | 作家鲁迅 (zuòjiā Lǔ Xùn) → Nhà văn Lỗ Tấn |
联动短语 (Cụm liên động) | Hai động từ liên tiếp diễn tả hành động liên tục | 去图书馆看书 (qù túshūguǎn kàn shū) → đi thư viện đọc sách |
兼语短语 (Cụm kiêm ngữ) | Một động từ làm chủ ngữ cho động từ khác | 请你帮我 (qǐng nǐ bāng wǒ) → nhờ bạn giúp tôi |
方位短语 (Cụm phương vị) | Chỉ phương hướng, vị trí | 房子前面 (fángzi qiánmiàn) → phía trước ngôi nhà |
量词短语 (Cụm lượng từ) | Chứa số từ hoặc lượng từ | 三本书 (sān běn shū) → ba quyển sách |
“的”字短语 (Cụm chữ “的”) | Dùng “的” để kết nối từ bổ nghĩa và từ trung tâm | 我的书 (wǒ de shū) → sách của tôi |
2.2. Phân loại theo chức năng (功能类短语)
Dựa vào vai trò của cụm từ trong câu, có thể chia thành 5 loại chính:
Loại cụm từ | Định nghĩa | Ví dụ |
名词性短语 (Cụm danh từ) | Làm chủ ngữ hoặc tân ngữ | 漂亮的房子 (piàoliang de fángzi) → ngôi nhà đẹp |
动词性短语 (Cụm động từ) | Làm vị ngữ | 喜欢学习 (xǐhuān xuéxí) → thích học |
形容词性短语 (Cụm tính từ) | Làm định ngữ hoặc bổ ngữ | 十分重要 (shífēn zhòngyào) → cực kỳ quan trọng |
副词性短语 (Cụm trạng từ) | Bổ nghĩa cho động từ/tính từ | 完全不同 (wánquán bù tóng) → hoàn toàn khác |
介词性短语 (Cụm giới từ) | Bổ ngữ chỉ thời gian, địa điểm | 在图书馆 (zài túshūguǎn) → ở thư viện |
3. Sự khác biệt giữa hai cách phân loại cụm từ
Phân loại | Đặc điểm | Ví dụ |
Theo cú pháp (句法类短语) | Xác định mối quan hệ giữa các từ trong cụm | 吃苹果 (chī píngguǒ) → Cụm động-tân |
Theo chức năng (功能类短语) | Xác định chức năng của cụm từ trong câu | 漂亮的衣服 (piàoliang de yīfu) → Cụm danh từ |
💡 Lưu ý: Một cụm từ có thể thuộc cả hai loại phân loại trên, ví dụ:
- 吃苹果 (chī píngguǒ) vừa là 动宾短语 theo 句法类, vừa là 动词性短语 theo 功能类.
- 很快 (hěn kuài) vừa là 偏正短语 theo 句法类, vừa là 副词性短语 theo 功能类.
4. Tại sao cần học về cụm từ? (为什么要学习短语?)
✅ Giúp nắm vững cấu trúc câu trong tiếng Trung
✅ Tăng khả năng diễn đạt và hiểu ngữ cảnh
✅ Hỗ trợ trong việc luyện thi HSK, đặc biệt từ HSK 4 trở lên (nhất là khi tham gia kỳ thi CTCSOL)
✅ Giúp tránh lỗi sai phổ biến khi viết và nói tiếng Trung
📌 Lời khuyên: Khi học tiếng Trung, hãy tập nhận diện các loại cụm từ trong câu để nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác!
5. Bài tập thực hành cụm từ
Bài 1: Xác định loại cụm từ của các từ sau:
- 努力学习 (nǔlì xuéxí) → ?
- 非常漂亮 (fēicháng piàoliang) → ?
- 看书 (kàn shū) → ?
Bài 2: Chọn đáp án đúng: 👉 Cụm từ “从北京来” thuộc loại nào?
A. 并列短语
B. 介宾短语
C. 主谓短语
D. 动宾短语
(Hãy để lại câu trả lời của bạn trong phần bình luận nhé! 😉)
Kết luận
Cụm từ (短语) là một phần quan trọng trong ngữ pháp tiếng Trung, giúp người học nâng cao khả năng sử dụng câu chính xác và tự nhiên hơn. Hiểu rõ về cấu trúc và phân loại của cụm từ sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh chóng trong việc học tiếng Trung!
👉 Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các chủ đề ngữ pháp tiếng Trung, hãy truy cập trungtamhsk.com để xem thêm nhiều bài viết hữu ích nhé! 🚀